CLILC

Yn ystod y pandemig cyflwynwyd menter Ffrind mewn Angen Gorllewin Cymru gyda chymorth arian gan Age Cymru. Nod y prosiect oedd gwella'r gallu i wirfoddolwyr ffurfiol ac anffurfiol gysylltu’n ddigidol gyda phobl yng Ngorllewin Cymru, a gostwng arwahanrwydd cymdeithasol ac unigrwydd. Sefydlwyd grŵp prosiect rhanbarthol i sefydliadau gydweithio, roedd aelodaeth y grŵp yn cynnwys Age Cymru Dyfed , Cyngor Sir Benfro , Cyngor Sir Ceredigion , Cyngor Sir Gâr, Cymdeithas Gwasanaethau Gwirfoddol Sir Benfro, Cymdeithas Gwasanaethau Gwirfoddol Sir Gâr  a Chymdeithas Mudiadau Gwirfoddol Sir Ceredigion Cafodd cyfanswm o 11 grwpiau gwirfoddol a chymunedol gyllid gan y grant gan olygu bod dros 1,100 o unigolion yn elwa o’r fenter gyda 155 o wirfoddolwyr yn treulio 1,975 o oriau yn gweithio yn eu cymunedau.

Ym Mhen-y-bont ar Ogwr mae ymdrech sylweddol wedi ei wneud i sicrhau fod gan ofalwyr y gefnogaeth maent ei angen yn ystod y pandemig.

Fe ddarparodd Gwasanaeth Lles Gofalwyr y Cyngor linell gymorth 24 awr i gefnogi gofalwyr yn ystod y cyfnod clo. Derbyniodd y gwasanaeth lefel uchel o alwadau a phrofodd i fod yn wasanaeth gwerthfawr i ofalwyr yn ystod y cyfnod heriol hwn.

Mae gwasanaethau gofalwyr y cyngor wedi datblygu/cyflwyno ystod o ffyrdd i gyfathrebu gyda gofalwyr yn ystod y pandemig, gan gynnwys posteri a gwybodaeth, galwadau ffôn uniongyrchol i wirio lles gofalwyr, negeseuon ebost rheolaidd, defnyddio technoleg fideo fel zoom a defnyddio'r cyfryngau cymdeithasol.  Hefyd mae gwasanaethau fel sesiynau cwnsela a chyngor wedi eu darparu dros y ffôn i gefnogi gofalwyr.

Mae trefniadau wedi eu gwneud i ofalwyr ym mwrdeistref sirol Pen-y-bont ar Ogwr i dderbyn Cyfarpar Diogelu Personol yn unol â'r canllawiau cenedlaethol.

Mae gwasanaeth Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful ar gyfer gofalwyr ifanc wedi gorfod addasu i ffordd newydd o weithio yn ystod y pandemig i ddiwallu anghenion gofalwyr ifanc a chefnogi eu diogelwch.

Mae asesiadau nawr yn cael eu cynnal drwy ddulliau digidol neu drwy sesiynau gardd lle cedwir pellter cymdeithasol.

Caiff sesiynau grŵp, fel côr y gofalwyr ifanc, eu cynnal nawr drwy zoom. Hefyd mae sesiynau un i un yn cael eu cynnal yn ddigidol ac yn yr awyr agored.

Mae’r cyngor yn cysylltu â’r holl ofalwyr ifanc yn wythnosol, a thrwy hyn fe archwilir cefnogaeth emosiynol ac ymarferol. Mae cefnogaeth ymarferol yn cynnwys cymorth gyda thasgau fel siopa, sy’n weithgaredd a allai fod wedi ei gefnogi’n flaenorol gan aelod o deulu estynedig. Mae cefnogi gofalwyr ifanc i ymgysylltu mewn sesiynau addysgol a chael mynediad i ddysgu digidol wedi bod yn faes cefnogaeth y mae’r gwasanaeth gofalwyr ifanc wedi gweithio gyda chydweithwyr yn y maes addysg i'w gyflawni.

Mae’r cyngor hefyd wedi darparu pecynnau gweithgaredd ac adnoddau i ofalwyr ifanc yn rheolaidd.

Mae’r lefel uchel o gyswllt sydd wedi ei gynnal â gofalwyr ifanc yn ystod y pandemig wedi galluogi’r cyngor i addasu i’w hanghenion cymorth, tra’n gweithio mewn dull sy’n glynu at ganllawiau'r llywodraeth.

Mae Gwasanaeth Ymgysylltiad a Chyfranogiad Ieuenctid (YEPS) Rhondda Cynon Taf wedi’u hymrwymo i gefnogi pobl ifanc 11 i 25 oed i wella eu cadernid i ddelio â heriau yn y presennol ac yn y dyfodol, gan gefnogi eu lles a’u hymgysylltiad cadarnhaol a chyfraniad yn y cymunedau maent yn byw.

Mae’r model darparu ar-lein newydd wedi cael ei ddatblygu a’i gyflwyno, yn ogystal â gwasanaethau negeseua gwib, clybiau ieuenctid ar-lein ar zoom a sesiynau holi ac ateb ar instagram ac ati, gan gynnwys WICID.TV, i bobl ifanc sydd ddim mewn addysg, gwaith na hyfforddiant, ac yn cynnwys fideos ar amrywiaeth o destunau, megis gwneud cais am swydd, technegau STAR, cyfweliadau swydd ar-lein ac mae mwy o fideos yn cael eu hychwanegu bob wythnos. Mae’r adran Gwaith, Addysg a Hyfforddiant hefyd yn cynnwys dolenni i brentisiaethau sydd ar gael yn Rhondda Cynon Taf, cymorth Gyrfa Cymru, diwrnodau agored ar-lein colegau ac ati. Mewn partneriaeth â’r Cyngor roeddent hefyd yn gallu cynnig wythnos profiad gwaith ar-lein gyntaf yn Rhondda Cynon Taf, a oedd yn annog nifer o bobl ifanc 16 oed a hŷn i fynd ar-lein i gael cyngor ar yrfaoedd, ac ati.

Yn ystod y cyfnod clo fe ddatblygodd llyfrgelloedd ym Mro Morgannwg fentrau arlein i barhau i gefnogi defnyddwyr y llyfrgell o bell. Wrth i wasanaethau ailagor maent yn cynnal neu'n cynyddu lefelau o weithgarwch arlein ac yn gweld hyn fel dechrau dull newydd o weithio a darparu cynnwys arlein.

Mae’r llyfrgelloedd wedi gwneud defnydd helaeth o’r cyfryngau cymdeithasol, yn arbennig Facebook a Twitter, i ddarparu gweithgareddau niferus gan gynnwys amseroedd stori dwyieithog o lyfrgell y Bont-faen, a fideos amser rhigymau o lyfrgell Penarth.

Mae rhan helaeth y gwaith o greu’r fideos hyn yn cael ei wneud gan staff o gartref yn defnyddio eu hoffer eu hunain a’u harbenigedd eu hunain o ran ffilmio a golygu cynnwys fideo.

Mae clybiau arlein ar gyfer oedolion a phlant wedi eu sefydlu yn lle’r clybiau presennol sydd wedi eu lleoli yn y llyfrgell gan gynnwys clwb llyfrau arlein, clybiau lego arlein, clybiau côd a chlybiau celf.

Roedd cam un y broses o ailagor llyfrgelloedd Bro Morgannwg yn cynnwys darparu gwasanaeth llyfrau Clicio a Chasglu i gwsmeriaid, a datblygwyd system archebu arlein sydd wedi profi’n effeithiol.

Daeth presenoldeb cyffredinol Llyfrgelloedd Bro Morgannwg ar y cyfryngau cymdeithasol yn ganolbwynt ac maent wedi canfod eu bod yn cyrraedd cynulleidfa newydd ehangach drwy gyhoeddi cynnwys diddorol a doniol yn gyson yn hytrach na gwneud cyhoeddiadau a rhannu diweddariadau yn unig.

Ar ddechrau’r cyfnod clo, fe greodd Cyngor Castell-nedd Port Talbot gyfeiriadur Prynu’n Lleol Castell-nedd Port Talbot, cyfeiriadur ar-lein syml ar wefan y cyngor yn dangos pa fusnesau lleol oedd yn darparu cyflenwadau i’r cartref a chefnogaeth.

Fe grëwyd hwn i brofi’r ddamcaniaeth y byddai o gymorth i breswylwyr yn ystod Covid-19 drwy eu cyfeirio at fusnesau lleol, amlygu busnesau lleol gyda rhestr ddigidol ar ein gwefan a helpu i gefnogi a hybu’r economi leol.

Mae wedi cael effaith gadarnhaol, gyda 6,000 o ymweliadau â’r dudalen ers ei lansio. Fe fu nifer o breswylwyr yn siopa am y tro cyntaf gyda’u gwerthwr llysiau a ffrwythau lleol, cigydd neu siop fferm gan nad oeddent yn gallu siopa arlein gyda'r archfarchnadoedd mawr nad oedd yn gallu ymdopi gyda’r galw ac am y tro cyntaf fe gafodd nifer o fusnesau lleol, a oedd wedi eu heithrio'n ddigidol, y cyfle i gyrraedd cwsmeriaid newydd arlein.

Mae fersiynau eraill wedi eu darparu, gan wella cynllun y cyfeiriadur, creu categorïau i’w gwneud yn haws i breswylwyr i leoli busnesau a sefydlu cronfa ddata i storio a rheoli rhestrau busnes.

Mae'r Cyngor nawr yn bwriadu adeiladu ar y gwaith sydd eisoes wedi ei wneud yn ystod Covid-19 i ddod â’r cyngor, ei fusnesau a’i breswylwyr yn nes at ei gilydd, gyda’r weledigaeth o greu platfform ar gyfer stryd fawr rithwir i gyd-fynd â (ond nid cystadlu â’r) stryd fawr draddodiadol.

Ar hyn o bryd mae 29 o arweinwyr Autism Leads mewn Awdurdodau Lleol ar draws Cymru sy’n ffurfio rhwydwaith o arferion ac ymrwymiad ar y cyd. Trwy gydol Covid-19, mae’r rhwydwaith wedi parhau i gefnogi ac ymrwymo gyda’u cymunedau awtistig lleol. Rhai enghreifftiau o’u harferion arloesol:

• Cymorth un i un ‘ar y we’ parhaus i oedolion diamddiffyn, neu i’r rheiny gydag anghenion sylweddol ym Mlaenau Gwent.
• Parti Diwrnod VE ar y we fel bod y gymuned yn gallu cadw mewn cysylltiad yn Wrecsam.
• Sir y Fflint wedi darparu llyfrau stori yn egluro Covid-19 i blant bach, yn cynnwys plant awtistig.
• Datblygwyd “cerdyn” i roi gwell mecanweithiau cyfathrebu i bobl awtistig gyda’r gwasanaethau brys yn ystod y cyfnod clo yn Sir Ddinbych.
•  “Fforwm” ar y we i oedolion awtistig ifanc yn datblygu sgiliau bywyd yng Nghaerdydd a’r Fro.
• Dadansoddiad trylwyr o’r “gwersi a ddysgwyd” yn ystod y cyfnod clo, yn arwain at ail-ddylunio ac ail-ddatblygu rhai o’r gwasanaethau yn Nhorfaen.
• Deg “hwb” wedi’u hagor yn ystod y cyfnod clo i gefnogi teuluoedd yn Sir Benfro.
• Ymrwymiad gydag oedolion awtistig a’r rheiny gydag anabledd dysgu trwy gydol y cyfnod clo yng Ngwynedd.

Mae’r Tîm Awtistiaeth Genedlaethol wedi parhau i drefnu cyfarfodydd rhwydwaith Arweinwyr Awtistiaeth Genedlaethol bob chwarter ar y we, ac wedi cyflwyno cyfarfodydd “Hwb” rhanbarthol i annog ymrwymiad cadarn ar draws yr arbenigedd ac i roi cyfle i rannu arfer da ar lefel cenedlaethol, rhanbarthol a lleol. Mae’r lefelau presenoldeb wedi torri record trwy’r fformat newydd hwn gan fod mwy o Arweinwyr yn gallu mynychu gan nad oes angen neilltuo amser i deithio i’r cyfarfodydd.

Mae’r Arweinwyr yn parhau i chwarae rôl hanfodol mewn lledaenu gwybodaeth gan y Tîm Awtistiaeth Genedlaethol yn lleol ac yn cyflwyno polisi ac arweiniad cenedlaethol trwy rwydweithiau lleol ac mewn dull llawr gwlad.,Mae’r rhwydwaith yn parhau i ‘gyfeirio’r’ pobl y maen nhw’n ei gefnogi a chydweithwyr proffesiynol i wefan y Tîm Awtistiaeth Genedlaethol Gwybodaeth Coronafeirws (Covid-19) ac i dudalennau  Facebook a Twitter.

Sefydlwyd “Tîm Awtistiaeth Cymru ar y We” gan y Tîm Awtistiaeth Genedlaethol ar ddechrau cyfnod clo Covid-19, ac mae ei gyfarfodydd yn parhau i gael eu trefnu a’u harwain gan Arweinydd Proffesiynol Awtistiaeth Genedlaethol. Mae’r Grŵp yn cynnwys pobl awtistig, pobl broffesiynol o Iechyd a Gofal Cymdeithasol, grwpiau gwirfoddol o bob cwr o Gymru a’r Tîm Awtistiaeth Genedlaethol. Mae’r Grŵp wedi bod yn cyfarfod yn wythnosol i drafod achosion “byw” sydd yn wynebu’r gymuned awtistig ac i baratoi adnoddau defnyddiol i gefnogi pobl awtistig a’u teuluoedd a’u gofalwyr yn ystod Covid-19.

Yna mae’r adnoddau yn cael eu rhannu ar hwb dudalen we Tîm Awtistiaeth Genedlaethol Gwybodaeth Coronafeirws (Covid-19) a’u cyhoeddi ar dudalennau Tîm Awtistiaeth Genedlaethol Facebook a Twitter  Mae’r holl adnoddau y bydd y Grŵp yn eu llunio ar gael yn Gymraeg ac yn Saesneg, ac yn cynnwys, ond ddim yn gyfyngedig i:

• Rhestr Lawn o Adnoddau Cynorthwyol
• Covid-19 Cyngor Defnyddiol
• Canllawiau Dychwelyd i'r Ysgol i Rieni/ Gofalwyr (opsiwn sain wedi'i gwreiddio yn y ddogfen)
• Awtistiaeth a Chyfyngiadau’r Coronafeirws Ynghylch Ymarfer Corff Dyddiol
• Coronafeirws: Lle rydym ni arni yng Nghymru
• Beth Rydych Chi'n Gallu Gwneud/ Beth Sydd Ddim yn Eich Rheolaeth
• Profi, Olrhain a Diogelu (TTP): y broses yng Nghymru wedi'u hegluro

Mae’r cyfarfodydd yn cael eu cynnal ar y we sydd yn galluogi seicolegwyr a seiciatryddion o bob cwr o’r wlad i fynychu, ni fyddai’r arbenigwyr hyn ar gael fel arall oherwydd diffyg amser i deithio i’r cyfarfodydd.  Wrth i gyfyngiadau’r cyfnod clo barhau i gael eu llacio yng Nghymru, bydd y Grŵp yn cyfarfod yn llai aml ond yn parhau i ddatblygu cyngor ac arweiniad defnyddiol ynghylch achosion fel pontio nôl i ysgol, trafnidiaeth a brechiadau.