Cymerodd awdurdodau lleol ran mewn tri seminar yn gynharach eleni ar reoli carbon defnydd tir gyda Rhaglen Cymorth Newid Hinsawdd CLlLC (a ariennir gan Lywodraeth Cymru), a gyflwynwyd gan Netherwood Sustainable Futures.

 

Yn y seminar gyntaf, archwiliodd swyddogion ac aelodau etholedig sut y dylid integreiddio lleihau a storio carbon tir ar draws gwaith cynghorau mewn dull awdurdod cyfan. Roedd y themâu a drafodwyd yn cynnwys:

 

• Yr ystod eang o gynefinoedd sy'n eiddo i gynghorau ac yn cael eu cefnogi ganddynt 
• Mynd i'r afael â charbon tir mewn rheoli asedau gan gynnwys asedau adeiledig 
• Cyfleoedd trwy arweinyddiaeth, strategaethau corfforaethol, a phartneriaethau 

 

Edrychodd yr ail seminar yn fanwlach ar reoli cynefinoedd ar draws naw categori o gynefin o dan reolaeth awdurdodau lleol, ochr yn ochr â:

 

• Gwyddoniaeth allyriadau a storio carbon tir  
• Meysydd i ddilyn canlyniadau carbon tir: strategol, sefydliadol, gweithredol a phartneriaeth 

 

Daeth swyddogion ac aelodau etholedig at ei gilydd ar gyfer y drydedd sesiwn a'r olaf ar garbon tir mewn adfywio a seilwaith. Ystyriodd y cynrychiolwyr:

 

• O fewn cynghorau, pwy i ymgysylltu â nhw ac ar ba feysydd gwaith 
• Gwerth ychwanegol rheoli carbon tir: datgarboneiddio, risg hinsawdd a bioamrywiaeth 
• Sut i ddylanwadu ar yr achos busnes a'r ddarpariaeth
• Carbon fel rhan o reoli perygl llifogydd 

 

Roedd yn galonogol iawn gweld dros 100 o gynrychiolwyr yn mynychu dros y tri seminar. Cafwyd trafodaethau cyfoethog a gadawyd mynychwyr gyda mwy o wybodaeth a syniadau ar gyfer meysydd gwaith a dulliau o gynnydd pellach yn eu cynghorau. 

 

Gellir gweld y sleidiau manwl a darluniadol o'r tri seminar, sy'n cynnwys y negeseuon allweddol, isod. Mae adnoddau defnydd tir Rhaglen Cefnogi Newid Hinsawdd CLlLC yn cynnwys yr Offeryn Mapio Digidol Defnydd Tir a 'Atafaelu a Storio Tir a Charbon: Canllaw i awdurdodau lleol Cymru'. Mae'r offeryn mapio digidol yn galluogi cynghorau i gyfrifo allyriadau carbon a storio tir presennol, a modelu allyriadau (a storio) newidiadau defnydd tir. Mae'n cael ei ddatblygu ymhellach gan MapDataCymru yn dilyn adborth defnyddwyr.  

 

Mae'r canllaw Defnydd Tir yn ymdrin â chynnwys y seminarau hyn yn fanwl ac yn cynnwys ymarferion integreiddio y gall cynghorau weithio drwyddynt. Mae'r adnodd yn cael ei adnewyddu ar hyn o bryd, a byddem yn falch o glywed gennych am eich gwaith defnydd tir os gallwch ddarparu astudiaeth achos fer a ffotograffau. Cysylltwch â ni os gwelwch yn dda Richard.Lewis@wlga.gov.uk a Dewi.Jones@wlga.gov.uk

 

Bydd yr adnodd sydd ar ddod ar fynd i'r afael â charbon a bioamrywiaeth mewn achosion busnes hefyd o ddiddordeb. Bydd rhagor o fanylion ar gael yn fuan. 

 

1. Sleidiau seminar 1: Rheoli carbon tir: dull awdurdod cyfan 
2. Sleidiau seminar 2: Rheoli carbon tir: rheoli cynefinoedd 
3. Sleidiau seminar 3: Rheoli carbon tir: adfywio a seilwaith 

---